PHẪU THUẬT VỀ TRONG NGÀY (DAY SURGERY, OUTPATIENT SURGERY)
Bài viết được viết bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Đỗ Minh Hùng - Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Khi nói đến phẫu thuật, chúng ta thường nghĩ đến phương thức phẫu thuật, kết quả, thời gian nằm viện, chi phí phẫu thuật. Việc phải chuẩn bị đồ đạc nằm viện trong một hoặc hai ngày cho những phẫu thuật không quá lớn là điều gây một số bất lợi cho bệnh nhân. Chính vì điều đó, tại những nước phát triển, phẫu thuật về trong ngày ngày càng phổ biến.
1. Giới thiệu hình thức phẫu thuật về trong ngày
Phẫu thuật về trong ngày là một hình thức mà một số loại phẫu thuật được thực hiện ở những bệnh nhân đã được lên kế hoạch, trở về nhà trong cùng một ngày. Các hình thức phẫu thuật này chiếm khoảng khoảng 2/3 trong số tất cả các phẫu thuật ở Anh, Mỹ. Phẫu thuật có thể được thực hiện tại một cơ sở liên kết với bệnh viện, một trung tâm phẫu thuật riêng biệt hoặc tại phòng mạch của bác sĩ.
Các trường hợp phẫu thuật về trong ngày được xác định là thay đổi có ảnh hưởng cao nhất để nâng cao chất lượng hồi phục sau mổ và sự hài lòng của người bệnh.
Hình thức phẫu thuật bệnh nhân được về trong ngày
2. Các câu hỏi đặt ra về hình thức phẫu thuật trong ngày
Những lợi thế của phẫu thuật về trong ngày là gì?
• Thời gian điều trị nội trú ngắn, người bệnh có sự thuận tiện và thoải mái khi hồi phục tại nhà
• Tỷ lệ nhiễm thấp hơn đặc biệt là nhiễm trùng bệnh viện
• Giảm thời gian chờ đợi từ một loạt ca đã lên kế hoạch mổ chương trình
• Rẻ hơn so với phẫu thuật đòi hỏi phải ở lại qua đêm
Những loại phẫu nào có thể được thực hiện cho hình thức này?
Với các phẫu thuật thỏa các tiêu chí, bệnh nhân sẽ được thực thiên phẫu thuật về trong ngày. Có nhiều loại phẫu thuật như cắt túi mật nội soi, phục hồi thành bẹn hay thành bụng vì thoát vị, phẫu thuật cắt tuyến giáp, phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa, cắt trĩ, phẫu thuật nội soi điều trị thai ngoài tử cung, phẫu thuật chỉnh hình như nội soi khớp gối; phẫu thuật hàm mặt như điều trị gãy hàm dưới... Ngày nay, ngay cả phẫu thuật nội soi cắt dọc dạ dày điều trị béo phì cũng được thực hiện theo hình thức này tại Mỹ.
Phần lớn sự thành công của phẫu thuật trong trường hợp là do sự lựa chọn của bệnh nhân. Ở Âu Mỹ, hầu hết các bệnh viện đều có các tiêu chuẩn để tuân thủ, thường bao gồm các chống chỉ định tuyệt đối và tương đối dựa trên bệnh kết hợp, các yếu tố xã hội.
Tôi sẽ trải qua hình thức gây mê gì?
Với phẫu thuật về trong ngày, tùy loại phẫu thuật, bệnh nhân có thể trãi qua:
• Gây mê toàn thân cho những phẫu lớn
• Gây tê vùng cho các phẫu thuật bụng dưới, hậu môn trực tràng, chi...
• An thần cho các thủ thuật nội soi ống mềm
• Tê tại chỗ
Người bệnh được gây mê toàn thân
Bác sĩ gây mê sẽ hướng dẫn cách thức chuẩn bị đêm trước và ngày phẫu thuật để đảm bảo sự an toàn và thành công của cuộc phẫu thuật.
Tôi cần chuẩn bị gì cho phẫu thuật về trong ngày?
Cũng giống như phẫu thuật phải nằm viện, có những hướng dẫn phải tuân thủ để chuẩn bị cho phẫu thuật ngoại về trong ngày cho người bệnh. Sự chuẩn bị của bạn sẽ phụ thuộc một phần vào loại gây mê mà bạn sẽ trải qua, có thể được yêu cầu không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong vài giờ trước khi làm phẫu thuật.
Những chuẩn bị khác sẽ giúp đảm bảo một quy trình an toàn và thoải mái
• Đi cùng với một thành viên trong gia đình. Nếu bạn trải qua gây mê khiến bạn buồn ngủ bạn sẽ không thể lái xe hoặc tự về nhà. Có ai đó ở bên bạn cũng sẽ giúp bạn thư giãn trước khi làm thủ tục và sẽ giúp bạn nhớ các hướng dẫn cho sự phục hồi của bạn.
• Mặc quần áo thoải mái. Bạn có thể bị đau do phẫu thuật hoặc băng bó vết mổ, vì thế nên mặc quần áo rộng và thoải mái.
• Lập kế hoạch cho thời gian phục hồi. Nếu bạn đã có một cuộc tiểu phẫu với thuốc gây tê cục bộ, bạn có thể về nhà ngay sau khi làm thủ thuật. Nếu bạn gây tê vùng, an thần hoặc gây mê toàn thân, bác sĩ gây mê có thể theo dõi bạn trong vài giờ để đảm bảo tình trạng tim mạch và hơi thở của bạn bình thường và bạn không gặp phải tác dụng phụ gì. Khi bạn về nhà, bạn nên có một người ở lại với bạn trong ít nhất 24 giờ đầu tiên. Bạn có thể sẽ có một số đau nhức và có thể buồn ngủ. Gây mê cũng có thể ảnh hưởng đến phản xạ và phán đoán của bạn trong một thời gian, vì vậy hãy lên kế hoạch ở nhà và nghỉ ngơi.
Chăm sóc bệnh nhân sau hậu phẫu
Hãy chuẩn bị với những tác dụng phụ. Hỏi bác sĩ gây mê hoặc bác sĩ phẫu thuật của bạn vấn đề đau sau mổ và cách điều trị tốt nhất. Bác sĩ gây mê là bác sĩ chuyên khoa trong việc kiểm soát cơn đau và có thể tư vấn cho bạn về thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn, cũng như cách để kiểm soát cơn đau mà không cần thuốc. Bác sĩ gây mê bác sĩ cũng có thể giúp đỡ nếu bạn bị buồn nôn hoặc nôn, mà một số bệnh nhân trải qua vài giờ hoặc vài ngày sau phẫu thuật và gây mê.
Tôi cần biết gì về nơi phẫu thuật và bác sĩ phẫu thuật?
Mặc dù các ca phẫu thuật về trong ngày có thể không thực hiện cho các trường hợp cấp cứu và thường ít phức tạp hơn so với các ca phẫu thuật cần phải nằm viện, nó vẫn quan trọng tới công việc bạn phải làm ở nhà để đảm bảo bạn được chăm sóc tốt nhất. Bạn cần đặt câu hỏi:
Trình độ của bác sĩ phẫu thuật và ê kíp như thế nào?
Hỏi về trình độ và kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện phẫu thuật cho bạn để đảm bảo rằng anh ấy hoặc cô ấy được đào tạo và thực hiện loại phẫu thuật cho bạn. Hãy chắc chắn rằng các y tá và nhân viên lâm sàng khác hỗ trợ bác sĩ phẫu thuật cũng có kinh nghiệm với quy trình này và có giáo dục và đào tạo y tế phù hợp. Hỏi về tai biến, biến chứng có thể xảy ra, thời gian hồi phục... Bất kỳ một phẫu thuật, thủ thuật nào cũng có đi kèm tai biến, biến chứng, cho nên, với một bác sĩ có nhiều kinh nghiệm và ê kíp đồng bộ sẽ đem lại kết quả tốt nhất cho bạn.
Trình độ của bác sĩ giúp bệnh nhân an tâm hơn trước khi lên bàn mổ
• Ai sẽ thực hiện và theo dõi gây mê?
Hãy chắc chắn rằng một bác sĩ gây mê đang dẫn đầu chăm sóc gây mê cho bạn, đặc biệt là nếu bạn trải qua gây mê toàn thân hoặc thuốc an. Bác sĩ gây mê là các chuyên gia y tế có tay nghề cao nhất trong chăm sóc gây mê, quản lý đau và thuốc chăm sóc quan trọng nên có thể đảm bảo bạn được sự kiểm soát đau hiệu quả nhất sau khi làm phẫu thuật.
• Đây là trung tâm phẫu thuật được cấp phép và trang bị tốt để thực hiện phẫu thuật?
Mặc dù hiếm nhưng những trường hợp cấp cứu có thể xảy ra trong khi phẫu thuật. Không giống như bệnh viện, địa điểm phẫu thuật tại phòng mạch có thể không có cơ sở cấp cứu gần đó, vì vậy, điều quan trọng là phải hỏi trung tâm phẫu thuật có thuốc cấp cứu, thiết bị và quy trình để chăm sóc an toàn cho bạn nếu có trường hợp khẩn cấp. Trung tâm phẫu thuật ngoại trú nên được cấp phép và công nhận.
Tại bệnh viện Vinmec Central Park, cùng với chương trình phục hồi sớm sau mổ (ERAS: enhanced recovery after surgery), chúng tôi đã thiết kế hoàn thiện hai loại phẫu thuật tương đối lớn có thể về trong ngày là Cắt túi mật nội soi cho bệnh số bệnh lý túi mật; Phẫu thuật nội soi phục hồi thành bẹn cho bệnh lý thoát vị bẹn. Đây là hình thức đầu tiên tại Việt nam mà chúng tôi đã cố gắng xây dựng theo mô hình của những nước tiên tiến. Chúng tôi có đội ngũ bác sĩ phẫu thuật và gây mê giàu kinh nghiệm, ê kíp chăm sóc tận tâm, chu đáo với môi trường sạch sẽ nhất trong các bệnh viện tại Việt Nam sẽ đem lại kết quả tốt nhất về điều trị và sự hài lòng về trải nghiệm dịch vụ cho người bệnh. Bệnh đã có chỉ định phẫu thuật càng để kéo dài càng không có lợi vì biến chứng do bệnh có thể xảy ra và khi phải phẫu thuật trong những tình huống đó chắc chắn có nhiều nguy cơ hơn, thời gian nằm viện kéo dài hơn.
Chương trình phục hồi sớm sau mổ (ERAS) tại Vinmec
Trong giai đoạn nhiễm dịch bệnh Covid-19 còn đang tiếp diễn, việc nằm viện kéo dài chắc chắn là điều không thuận lợi và không mong muốn, vì thế, loại hình phẫu thuật về trong ngày là hình thức vô cùng thuận tiện cũng như hạn chế tối đa nhất nguy cơ lây nhiễm.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.
Tác giả: Nguyễn Ngọc Tùng
Nguồn: vinmec.com, 21/08/2020