UNG THƯ HẬU MÔN

H. Ung thư hậu môn là gì?

Ung thư hậu môn là khi các tế bào ung thư hình thành trong các mô của hậu môn. Các khối u lành tính và ác tính ở vùng này là dấu hiệu của ung thư hậu môn. Một số dạng không phải ung thư của  ung thư hậu môn có thể tiến triển thành ung thư.

H. Tỉ lệ mắc bệnh ung thư hậu môn như thế nào?

Ung thư hậu môn rất hiếm, chỉ chiếm khoảng 4 - 5% của ung thư đường ruột. Nguy cơ phát triển ung thư hậu môn xuất hiện ngày càng tăng. Trong năm 2015, có khoảng 7270 trường hợp ung thư hậu môn mới và khoảng 1.010 trường hợp tử vong do ung thư hậu môn ở Mỹ.

H. Triệu chứng của ung thư hậu môn là gì?

Triệu chứng ung thư hậu môn tương tự như của bệnh trĩ, hội chứng ruột kích thích và nhiều bệnh đường tiêu hóa. Các triệu chứng:

    Thay đổi thói quen đi cầu

    Chảy máu từ hậu môn trực tràng

    Đau, cảm giác nặng ở hậu môn

    U gần hậu môn

    Đôi khi bệnh nhân có thể són phân hoặc ngứa hậu môn.

H. Các loại ung thư hậu môn?

Có nhiều dạng ung thư hậu môn, được xác định bởi các loại khối u phát triển. Ví dụ như u lành tính, bệnh lý tiền ung thư, bệnh Bowen, ung thư tế bào vảy, ung thư tế bào đáy, u mô đệm đường tiêu hóa.

H. Nguyên nhân gây ung thư hậu môn là gì?

Ung thư hậu môn là do sự phát triển của các tế bào bất thường không kiểm soát được trong cơ thể. Khi các tế bào bất thường này tích lũy dần sẽ tạo thành khối u. Tế bào ung thư có thể di căn khắp cơ thể và ăn lan sang các mô lân cận.

Ung thư hậu môn được cho là gây ra bởi nhiễm virus papilloma ở người (the human papillomavirus = HPV). Đây là một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nó được phát hiện trong phần lớn các trường hợp ung thư hậu môn.

Ung thư hậu môn có thể là kết quả của bệnh ung thư khác trong cơ thể di căn qua ống hậu môn.

H. Các yếu tố nguy cơ đối với ung thư hậu môn là gì?

Giống như hầu hết các bệnh ung thư, ung thư hậu môn có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Một số bệnh nhân có nhiều nguy cơ phát triển ung thư hậu môn hơn những người khác. Yếu tố nguy cơ ung thư hậu môn bao gồm:

    Nhiễm vi rút HPV: HPV có mặt trong hầu hết các trường hợp ung thư hậu môn. Quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc nhiều hơn 5 bạn tình trong suốt cuộc đời làm tăng đáng kể nguy cơ nhiễm HPV qua đường hậu môn.

    Vi rút HIV làm tăng nguy cơ cao bị ung thư hậu môn.

    Hoạt động tình dục bừa bãi và giao hợp qua đường hậu môn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư hậu môn. Không sử dụng bao cao su cũng có thể đặt bạn vào nguy cơ.

    Hút thuốc: Hút thuốc có nhiều khả năng phát triển ung thư hậu môn, ngay cả khi bỏ hút thuốc lá.

    Suy giảm miễn dịch: Hệ thống miễn dịch suy yếu ngăn cơ thể chống lại bệnh ung thư hậu môn. Điều này thường gặp nhất ở bệnh nhân dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc những người đã ghép tạng.

   Tuổi già: Hầu hết các trường hợp ung thư hậu môn xảy ra ở bệnh nhân trên 50 tuổi.

H. Biến chứng của ung thư hậu môn là gì?

Ung thư hậu môn ít khi di căn xa, chỉ có một tỷ lệ nhỏ các khối u được tìm thấy có sự di căn nhưng ở những người mà đặc biệt khó điều trị. Ung thư hậu môn nếu di căn thường đến gan và phổi.

H. Làm thế nào để chẩn đoán ung thư hậu môn?

Ung thư hậu môn thường được phát hiện sớm khi nó phát triển ở đường tiêu hóa. Bệnh nhân bị  chảy máu, ngứa hoặc đau ở hậu môn thường xuyên đi khám bác sĩ trước khi ung thư hậu môn tiến sang một giai đoạn. Trong những trường hợp khác, ung thư hậu môn được chẩn đoán tình cờ qua các kỳ kiểm tra sức khỏe.

Khám trực tràng bằng ngón tay có thể phát hiện một số trường hợp ung thư hậu môn.

Pap smears hậu môn có thể được sử dụng để kiểm tra ung thư hậu môn.

Bác sĩ có thể sinh thiết một mẫu mô để kiểm tra ung thư hậu môn.

 H. Giai đoạn của ung thư hậu môn là gì?

Các xét nghiệm giúp xác định giai đoạn ung thư bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp xạ hình cắt lớp positron (PET)

Các giai đoạn của ung thư hậu môn gồm giai đoạn I, II, IIIA, IIIB và IV

H. Điều trị ung thư hậu môn như thế nào?

Điều trị ung thư hậu môn dựa trên giai đoạn của ung thư hậu môn mà một bệnh nhân có. Phương pháp điều trị phổ biến cho các bệnh ung thư hậu môn bao gồm:

Hóa trị: là dùng một loại thuốc dùng để tiêu diệt các tế bào ung thư và ngăn chúng phát triển. Nó có thể được tiêm vào cơ thể hoặc dùng bằng đường uống. Thuốc giảm đau cũng có thể được sử dụng từng đợt để kiểm soát các triệu chứng.

Xạ trị: sử dụng chùm tia năng lượng cao, chẳng hạn như X-quang, để tiêu diệt tế bào ung thư. Các tác dụng phụ có thể bao gồm đỏ da và đau trong và xung quanh hậu môn của bạn, cũng như xơ cứng và co kép hẹp lại ống hậu môn của bạn.

Xạ trị thường thực hiện trong năm hay sáu tuần. Hóa trị thường được thực hiện trong tuần đầu tiên và tuần thứ năm. Bác sĩ chỉnh lịch trình điều trị của bạn dựa trên những đặc điểm của bệnh và sức khỏe tổng quát của bạn. Mặc dù kết hợp hóa và xạ làm tăng hiệu quả điều trị, nó cũng làm tăng tỉ lệ  tác dụng phụ.

Phẫu thuật:

Phẫu thuật cắt bỏ tại chỗ được sử dụng để loại bỏ một khối u ở hậu môn, cùng với một số mô lành xung quanh nó. Cắt bỏ tại chỗ áp dụng với những bệnh nhân bị ung thư hậu môn giai đoạn sớm.

Cắt bỏ trực tràng hậu môn ngã bụng - chậu bằng phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở.

Liệu pháp thay thế

Phương pháp điều trị thay thế thuốc không thể chữa khỏi bệnh ung thư hậu môn. Tuy nhiên, một số phương pháp điều trị thay thế có thể giúp bạn đối phó với những tác dụng phụ của điều trị ung thư. Bác sĩ có thể điều trị nhiều tác dụng phụ, nhưng đôi khi thuốc không cũng không đủ.

Tùy triệu chứng có thể chọn các liệu pháp thích hợp sau:

     Lo âu - massage, thiền, thôi miên, liệu pháp âm nhạc, tập thể dục hoặc kỹ thuật thư giãn

     Mệt mỏi - tập thể dục nhẹ nhàng hay dưỡng sinh

     Buồn nôn - châm cứu, thôi miên hoặc liệu pháp âm nhạc

     Đau - châm cứu, massage, liệu pháp âm nhạc hay thôi miên

     Khó ngủ - yoga hay kỹ thuật thư giãn

H. Tiên lượng ung thư hậu môn như thế nào?

Hiện nay chưa có cách chữa trị ung thư hậu môn. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân có thể sống lâu, sống khỏe mạnh ngay cả sau khi chẩn đoán. Phát hiện sớm là chìa khóa tiên lượng lâu dài.

Theo giám sát dịch tễ và kết quả cuối cùng (SEER), tỉ lệ sống toàn bộ 5 năm 2003-2009 là 65,6%. Bệnh nhân ung thư hậu môn khu trú tại chỗ có tỉ lệ sống 79,6%.

H. Tôi có thể ngăn ngừa ung thư hậu môn?

Không có cách nào bảo đảm ngăn ngừa ung thư hậu môn nhưng có một số cách có khả năng làm giảm nguy cơ ung thư hậu môn:

    Điều chỉnh thói quen tình dục của bạn

    Hạn chế số lượng bạn tình mà bạn có

    Sử dụng bao cao su trong quá trình giao hợp

    Tránh giao hợp qua đường hậu môn

    Hãy kiểm tra thường xuyên đối với các bệnh lây truyền qua đường tình dục

    Ngừng hút thuốc và tránh khói thuốc lá.

Nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư hậu môn do các yếu tố khác, chẳng hạn như tiền sử gia đình hay tuổi tác, kiểm tra thường xuyên để phát hiện triệu chứng ở giai đoạn đầu tiên.