NGỨA HẬU MÔN

H. Ngứa hậu môn là gì?

Ngứa hậu môn là kích ứng của da tại lỗ hậu môn. Ngứa kèm theo mong muốn được gãi. Mặc dù ngứa có thể là một phản ứng với các thành phần trong phân, nó thường ngụ ý rằng có tình trạng viêm nhiễm của vùng hậu môn. Mức độ ngứa hậu môn và sự viêm nhiễm tăng lên do chấn thương trực tiếp bởi gãi và độ ẩm của vùng hậu môn. Ngứa hậu môn gây ra cảm giác khó chịu đến nỗi không thể chấp nhận, thường được mô tả như đốt và đau nhức.

H. Triệu chứng của ngứa hậu môn là gì?

Ngoài ngứa hậu môn, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng khác như:

    Cảm giác nóng rát hậu môn

    Đau

    Mẩn đỏ có thể nhìn thấy

    Sưng tấy

    Loét

    Sẩn

H. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Triệu chứng ngứa hậu môn hiếm khi là một cấp cứu y khoa trừ khi bạn bị chảy máu từ trực tràng. Chảy máu có thể là dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa dưới.

Hẹn gặp bác sĩ của bạn nếu ngứa hậu làm thay đổi cuộc sống hàng ngày và ngày càng nghiêm trọng, ngay cả sau khi tự chăm sóc.

H. Nguyên nhân gì gây ngứa hậu môn?

Nguyên nhân của ngứa hậu môn thường liên quan đến da hoặc các bệnh lý tại vùng hậu môn. Nguyên nhân từ da bao gồm:

    Viêm da dị ứng, một dạng của bệnh chàm

    Ma sát quá mức vùng hậu môn, chẳng hạn như lau khô sau khi đi cầu

    Tiếp xúc với nước hoa và thuốc nhuộm có trong giấy vệ sinh, xà phòng, hoặc chất tẩy quần áo

    Làm sạch không đúng cách sau khi đi cầu

    Bệnh vẩy nến

Bệnh lý tại vùng hậu môn bao gồm:

    Nứt hậu môn

    U hậu môn

    Tiêu chảy

    Mất kiểm soát phân (đi phân không tự chủ)

    Nhiễm nấm

    Bệnh trĩ

    Nhiễm ký sinh trùng

    Bệnh lây truyền qua đường tình dục

    U da lành tính có cuống (mụn cơm có cuống, mụn thịt dư)

    Nhiễm khuẩn do Streptococcus

    Nhiễm trùng nấm men

Các nguyên nhân khác bao gồm thuốc nhuận tràng hoặc thuốc khác gây tiêu chảy. Một số thực phẩm cũng có thể gây ngứa hậu môn như rượu, đồ uống có chứa caffeine, đậu phộng, và cà chua.

H. Điều trị ngứa hậu môn bằng cách nào?

Nếu ngứa hậu môn là do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê toa điều trị kháng sinh, kháng nấm hoặc ký sinh trùng. Thuốc thoa có liều corticoid cao hơn cũng có thể làm giảm ngứa và giảm viêm.

Bệnh trĩ gây ra ngứa hậu môn có thể điều trị bằng thuốc hoặc can thiệp bằng cột dây thung hay phẫu thuật cắt bỏ trĩ.

Tránh các loại thực phẩm và thuốc men gây ra ngứa hậu môn cũng có thể làm giảm triệu chứng.

H. Tôi phải chăm sóc ngứa hậu môn như thế nào?

Bạn cần vài bước ở nhà để điều trị ngứa hậu môn, bao gồm:

    Bôi dầu bôi trơn hoặc Vaseline vào vùng bị ảnh hưởng

    Làm sạch vùng hậu môn với nước và khăn mềm khi tắm

    Làm khô vùng hậu môn thật kỹ sau khi đi vệ sinh và tắm rửa

    Cố gắng không gãi vùng hậu môn

    Không được sử dụng các sản phẩm tắm có chứa nước hoa hoặc thuốc nhuộm, có thể gây kích ứng da hoặc gây ra dị ứng

    Sử dụng giấy vệ sinh không chứa thuốc nhuộm hoặc chất tẩy trắng

    Mặc đồ lót bằng vải thoáng khí, không quá chặt

    Lau bằng khăn ẩm hoặc giấy vệ sinh được làm ẩm với nước để ngăn chặn phân còn ở trên da hậu môn

    Bạn cũng có thể mua một vài kem bôi để trị ngứa hậu môn như các oxit kẽm, kem hydrocortisone … tại chỗ.

H. Tôi có thể phòng ngừa ngứa hậu môn như thế nào?

Sống một lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa ngứa hậu môn. Điều này bao gồm ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên, giúp thúc đẩy tiêu hóa đều đặn để ngăn ngừa tiêu chảy và bệnh trĩ.

Thực hành vệ sinh tốt có thể giúp ngăn ngừa ngứa. Thực hành tốt bao gồm hạn chế gãi và giữ cho vùng hậu môn sạch sẽ, khô ráo.

Mặc quần áo rộng bằng sợi thoáng khí tự nhiên có thể giảm thiểu kích ứng và độ ẩm. Không sử dụng xà phòng và chất tẩy rửa có thuốc nhuộm và nước hoa có thể ngăn ngừa kích ứng da dẫn đến ngứa hậu môn.

TS.BS Đỗ Minh Hùng