BỆNH LÝ HẬU MÔN

Giải phẫu hậu môn

Hậu môn là một phần của ống tiêu hóa mà ống này đi qua ống cơ của xương chậu và cơ vòng hậu môn. Đây là lỗ chính thức mà qua đó phân đi ra khỏi cơ thể. Ở người lớn, hậu môn dài 4-5 cm. Nửa dưới của ống hậu môn có đầu dây thần kinh cảm giác. Có mạch máu dưới niêm mạc và ở phần giữa của nó có rất nhiều tuyến hậu môn.

Các bênh lý thường gặp

Nứt hậu môn:

Nứt hậu môn là một đường rách ở niêm mạc của phần thấp của ống hậu môn. Hầu hết các vết nứt hậu môn xảy ra sau khi đi cầu phân to, cứng.

Nguyên nhân ít gặp hơn gây ra nứt hậu môn là tiêu chảy kéo dài, viêm đại tràng hoặc bệnh truyền qua đường tình dục liên quan vùng hậu môn trực tràng. Nứt hậu môn cấp thường nông nhưng vết nứt hậu môn mạn tính có thể rộng và sâu hơn để lộ bề mặt của cơ bên dưới.

Áp xe hậu môn

Áp xe hậu môn là một khối sưng, đau chứa mủ gần hậu môn. Hầu hết các ổ áp xe hậu môn không liên quan đến vấn đề sức khỏe khác và phát sinh một cách tự nhiên vì những lý do không rõ ràng. Áp xe bắt nguồn từ một tuyến nhỏ ở hậu môn rồi to ra để tạo ra một vị trí nhiễm trùng dưới da.

Áp xe hậu môn thường xảy ra ở những người trẻ trong độ tuổi từ 20 - 40 và nam bị nhiều hơn nữ. Hầu hết các ổ áp xe hậu môn nằm gần lỗ hậu môn nhưng có thể xảy ra ở sâu hơn hoặc cao hơn trong ống hậu môn, gần với trực tràng hoặc cơ quan ở vùng chậu.

Rò hậu môn

Rò hậu môn là một đường hầm hẹp bất thường, hậu quả của một áp xe hậu môn cũ sau khi đã tháo lưu mủ. Nó kết nối phần giữa của ống hậu môn (tại các tuyến hậu môn) với bề mặt của da.

Sau khi ổ áp xe hậu môn đã thoát lưu mủ (tự phát hoặc được rạch bởi bác sĩ), ít nhất 50% một lỗ rò hậu môn sẽ phát triển. Đôi khi lỗ rò ở bề mặt da chảy dịch máu hoặc mủ liên tục. Trong một số trường hợp, lỗ rò tạm thời bít kín gây ra áp xe hậu môn cũ để bùng phát trở lại một ổ mủ đau nhức.

Bệnh trĩ

Bệnh trĩ là các mạch máu (tĩnh mạch) trong ống hậu môn sưng hoặc giãn ra, các triệu chứng có thể phát triển. Nhiều người có bệnh trĩ nhưng không có triệu chứng. Trĩ có 2 loại là trĩ nội nằm trên đường lược và trĩ ngoại nằm dưới đường lược.

Bệnh trĩ có thể phát triển như là kết quả của nhiều lần rặn lặp đi lặp lại khi đi cầu, đôi khi là kết quả của táo bón lâu dài. Trĩ cũng thường thấy trong bất kỳ tình trạng nào dẫn đến tăng áp lực trong ổ bụng. Ví dụ như thời kỳ mang thai và nâng tạ nặng.

Mồng gà hậu môn

Mụn cóc hậu môn hay mồng gà là một bệnh ảnh hưởng tới vùng xung quanh và bên trong hậu môn. Bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến da của vùng sinh dục. Đầu tiên nó xuất hiện như những đốm nhỏ như đầu kim và có thể tăng lên khá lớn và che phủ toàn bộ vùng hậu môn. Thông thường, nó không gây đau hoặc khó chịu và bệnh nhân có thể không biết mụn hiện diện. Một số bệnh nhân sẽ có các triệu chứng như ngứa, chảy máu, tiết nhầy và / hoặc cảm giác một khối u ở vùng hậu môn.

Ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn là một loại ung thư không phổ biến của ống hậu môn. Ung thư hậu môn có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như chảy máu trực tràng và đau hậu môn.

TS.BS Đỗ Minh Hùng